Często mówimy o tym, że towary w sklepach były tańsze, kiedy byliśmy młodsi. Wyryta w pamięci cena oranżady w szkolnym sklepiku pozwala łatwo ocenić, jak dawno ktoś opuścił podstawówkę.
Dla niezorientowanych, chcących złapać kontakt z teraźniejszością – dzisiaj mała butelka oranżady Hellena kosztuje ok. 2,5 zł!
Kto jest w zszokowany tym rajdem cenowym, proszę palec do budki i zapraszam do sprawdzenia, jaki dokładnie inflacja miała wpływ na Twoje oszczędności!
Oranżada i inne towary były tańsze „wtedy”, gdyż z biegiem lat inflacja obniżyła wartość złotówki. Oznacza to, że siła nabywcza naszej waluty się obniżyła, czyli złotówka dzisiaj nie pozwala kupić tyle co złotówka dawniej.
Ta tendencja do utraty wartości pieniędzy nosi nazwę inflacji. Umieszczony poniżej kalkulator pozwala obliczyć dokładnie jaki wpływ miała inflacja na złotówkę w latach 1995 -2023. Obliczenia są bazowane na danych o inflacji w Polsce publikowanych przez GUS – Główny Urząd Statystyczny.
Aktualna wersja zawiera aktualizację danych dla 2023 i oparta jest o opublikowany przez urząd szybki szacunek wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych z grudnia tego roku.
Jak doskonale widać na powyższym wykresie, roczny stopień inflacji pod koniec 2021 był najwyższy na przestrzeni dwóch ostatnich lat (sic!) i wyniosł 8,6%, co stanowi aż 344% celu inflacyjnego (ustalonego przez NBP na poziomie 2,5%).
Obliczenia realizowane z użyciem kalkulatora mają wyłączenie charakter poglądowy, a wyniki powinny być traktowane jako szacunkowe. Jeśli masz jakieś sugestie co do zaprezentowanych wyliczeń, daj znać w komentarzu pod wpisem! Pomysły dotyczące realizacji innych kalkulatorów finansowych również są bardzo mile widziane!
Jak obliczana jest inflacja CPI?
Kalkulator bazuje na najpopularniejszej mierze inflacji jaką jest wskaźnik cen konsumpcyjnych (ang. CPI – Consumer Price Index). Wskaźniki cen konsumpcyjnych obliczane są przez urzędy statystyczne poszczególnych krajów i mogą różnić się pomiędzy sobą zastosowaniem różnych formuł i metod obliczeniowych. Ważne jest jednak, że mieszczą się one w ramach podstawowych zasad metodologicznych, wyznaczonych przez ONZ.
Jedną z takich podstawowych metod jest wykorzystanie w obliczeniach tzw. koszyka inflacyjnego. Jest to zestawienie procentowych udziałów towarów i usług nabywanych przez gospodarstwo domowe w ogólnej wartości ich wydatków konsumpcyjnych.
W Polsce najważniejszymi kategoriami wskaźnika cen konsumpcyjnych są (w przybliżeniu):
- Żywność i napoje bezalkoholowe (25%)
- Koszty zakwaterowania, opłaty za wodę, prąd, gaz i inne media (19%)
- Transport (10%)
- Rekreacja i kultura (6%)
- Napoje alkoholowe i tytoń (6%)
- Wydatki na restauracje i hotele (6%)
- Meble, sprzęt gospodarstwa domowego, rutynowe utrzymanie domu (6%)
- Wydatki na inne towary i usługi (6%)
- Zdrowie, odzież i obuwie, komunikacja i edukacja (pozostałe 16%)
Zgodnie z zaleceniami międzynarodowymi koszyk inflacyjny powinien być regularnie aktualizowany, tak aby udziały procentowe stosowane w obliczeniach wskaźników cen były reprezentatywne, czyli odzwierciedlały bieżący model konsumpcji gospodarstw domowych.
Na przestrzeni lat wzorzec ten ulega modyfikacjom pod wpływem m.in. zmian dochodów gospodarstw domowych, czynników demograficznych, czy zmian technologicznych. Przykładowo – na rynek wprowadzane są nowe towary i usługi, a wycofywane ze sprzedaży są produkty przestarzałe, na które popyt zanika.
Wiedza o tym jak obliczana jest inflacja CPI, którą publikuje regularnie GUS (a za nim cały szereg medialnych komentatorów) pozwoli Ci spojrzeć na to zagadnienie w bardziej indywidualny sposób. Przykładowo, jeśli dużo czasu spędzasz za kierownicą i większość Twojego budżetu przeznaczasz na użytkowanie swojego samochodu, to inflacja cen paliw uderza się mocniej niż wynika to z samego wskaźnika CPI.
Jak przeciwdziałać inflacji?
Wiemy już, że jeśli posiadasz juz zarabiasz stałą kwotę pieniędzy, na przestrzeni lat będziesz mógł sobie pozwolić na coraz mniej.
Jeśli chcesz, żeby Twoje oszczędności dogoniły inflację – albo jeszcze lepiej, pokonały ją – musisz zacząć je pomnażać.
Inwestowanie pozwala Ci na akumulowanie większej ilości pieniędzy, niż zwykłe oszczędności. Sprawdź mój kalkulator procentu składanego aby przekonać się, jak zastosować efekty kuli śnieżnej dla swoich zaskórniaków!
Dodatkowo, jeśli jesteś całkowitym nowicjuszem w temacie inwestowania, dobrym miejscem do rozpoczęcia tej ciekawej podróży jest wpis o krokach, jakie należy podjąć na początku drogi.
nono napisał:
Dzień dobry,
Czy dane o inflacji za 2022r. zostaną dodane do kalkulatora inflacji?
Bartosz napisał:
Hej! Kiedy tylko GUS opublikuje oficjalne roczne wskaźniki inflacji za 2022 (https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/wskazniki-cen/wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych-pot-inflacja-/roczne-wskazniki-cen-towarow-i-uslug-konsumpcyjnych/) kalkulator zostanie zaktualizowany!
maanamka napisał:
W razie czego dane już są 🙂
Bartosz napisał:
I jest też aktualizacja! 😉 dzięki za zwrócenie uwagi! Przy okazji – szukam pomysłów na inne przydatne kalkulatory finansowe, inspiracje mile widziane!
Artur napisał:
Znakomity kalkulator. Wreszcie mogę synowi wytłumaczyć ile było warte mieszkanie kupione 25 lat temu na dzisiejsze pieniądze.
nikt napisał:
Bardzo dobry, gratuluję
felusiowa napisał:
Dzień dobry
Bardzo przydatny kalkulator.
Czy będzie aktualizacja danych za 2023?
Bartosz napisał:
Dziękuję! Tak, dzisiaj zostały wprowadzone dane za 2023!
Wiesław napisał:
Witam, czy jest już aktualizacja za 2023 rok ?
Bartosz napisał:
Tak, dzisiaj nastąpiła aktualizacja!